Τα πιο παλιά χρόνια στον τόπο μας δεν υπήρχαν καθόλου συγκοινωνίες, αυτοκίνητα, δρόμοι και όλες οι άλλες ανέσεις που υπάρχουν σήμερα. Δεν υπήρχαν ραδιόφωνα,τηλεοράσεις,ψυγεία, τηλέφωνα,ηλεκτρικό ρεύμα. Ο κόσμος σε μεγάλο βαθμό ζούσε στην απομόνωση.

Η διασκέδαση έλλειπε παντελώς. Δεν υπήρχαν τότε οι ταβέρνες και τα κέντρα διασκέδασης. Όλοι μικροί και μεγάλοι έδιναν την καθημερινή τους βιοπάλη και το δικό τους αγώνα, κυρίως για να επιβιώσουν και να ζήσουν, πάνω στα σκληροτράχαλα βουνά και στο άγριο τοπίο. Σχεδόν τα πάντα που είχαν σχέση με την διατροφή και την ενδυμασία τους τα παρήγαγαν και τα έφτιαχναν στον τόπο που κατοικούσαν μόνοι τους.

Οι άνθρωποι ήταν εκ των πραγμάτων αναγκαστικά, γεωργοί, κτηνοτρόφοι, τσαγκάρηδες, ραφτάδες,υφάντρες,μοδίστρες και ότι άλλο τους πίεζε,η ίδια η ανάγκη που είχαν.Ζούσαν μια ζωή σκληρή και δύσκολη τότε,αυτή ήταν η πραγματικότητα. Τα πανηγύρια ήταν μια όαση, μια στιγμή ξενοιασιάς και μια ευκαιρία για διασκέδαση στη σκληρή και κοπιαστική ζωή που ζούσαν οι άνθρωποι. Πανηγύρια γίνονταν σε όλα τα χωριά και ήταν αφιερωμένα στη μνήμη και στη γιορτή κάποιου αγίου και σίγουρα στην τοπική εκκλησία που γιόρταζε και το όνομα του Αγίου,το μεγάλο πανηγύρι.

Στη περιοχή μας και στο δικό μας χωριό το Κορφοβούνι το μεγάλο ετήσιο πανηγύρι γινόταν και λειτουργούσε στα παλιότερα εκείνα χρόνια με τους παρακάτω ρόλους.
-.Το πανηγύρι ήταν τόπος συνάντησης, συνεύρεσης και ανταμώματος των κατοίκων του χωριού μας, αλλά και με τους κατοίκους των γειτονικών χωριών που έρχονταν στο τοπικό μας πανηγύρι.
– Οι κάτοικοι του ενός χωριού γνωρίζονταν με τους κατοίκους των άλλων χωριών κυρίως μέσω των πανηγυριών. Οι σκληρές καθημερινές δουλειές, η έλλειψη μεταφορικών μέσων εμπόδιζαν την επικοινωνία και τις γνωριμίες μεταξύ κατοίκων των γειτονικών χωριών και τα πανηγύρια βοηθούσαν σε μεγάλο βαθμό προς αυτή την κατεύθυνση.
– Τα πανηγύρια τότε ήταν ο μοναδικός και αποκλειστικός τρόπος διασκέδασης των κατοίκων, μαζί φυσικά με τους γάμους και τα βαφτίσια. Το κύριο όμως και κυρίαρχο μέσο διασκέδασης ήταν πάντα τα παραδοσιακά πανηγύρια και σε μικρότερο βαθμό οι γάμοι και τα βαφτίσια.
– Πέρα όμως από το αντάμωμα, τη συνεύρεση, την επικοινωνία και την γνωριμία μεταξύ των κατοίκων μιας περιοχής,τα πανηγύρια έπαιζαν τότε μια πολύ πιο σπουδαία και σημαντική λειτουργία. Αυτή της γνωριμίας μεταξύ των νέων του χωριού ή των χωριών με τελική κατάληξη το γάμο. Τα πανηγύρια ήταν το νυφοπάζαρο και ο τόπος που γίνονταν οι γνωριμίες μεταξύ των νέων και τα γνωστά,ξακουστά προξενιά. Η επικοινωνία τα παλιότερα χρόνια μεταξύ των νέων, λόγω κυρίως των αυστηρών ηθών και εθίμων, ήταν πάρα πολύ δύσκολη.Όχι μόνο το πλησίασμα, όχι μόνο η συζήτηση και η συνομιλία, αλλά και το απλό κοίταγμα ανάμεσα στο αγόρι και στο κορίτσι θεωρούνταν τότε κατακριτέο, επιλήψιμο και αμάρτημα.

Υπάρχουν αρκετές ιστορίες με μαλώματα που γίνονταν παλαιά για τα μάτια κάποιας όμορφης κοπέλας στο πανηγύρι.Στόν κοινό κυκλικό όμως χορό, στα καγκέλια, το γνωστό μας καγκελάρι, τα αυστηρά αυτά ήθη και έθιμα χαλάρωναν, το αγόρι και το κορίτσι επιτέλους μπορούσε να κοιτάξει το ένα το άλλο στα μάτια, να πιαστούν χέρι – χέρι και γιατί όχι να συνομιλήσουν και να κουβεντιάσουν, έστω και για λίγο, όσο κρατούσε ο χορός. Η κλειστή και αυστηρότατη κοινωνία μπροστά στον κυκλικό χορό της πλατείας έσπαγε, χαλάρωνε,τα μάτια πάντα έπαιζαν τον κυρίαρχο ρόλο, μετά αμέσως έπιαναν δουλειά οι προξενητάδες με τις προξενήτρες, οι γνωστοί και οι συγγενείς και πάντα συνήθως τα περισσότερα προξενιά, οιαρραβώνες και οι γάμοι επακολουθούσαν μετά τα πανηγύρια.

Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι τα παλιότερα χρόνια πέρα από την πίστη, τη λατρεία προς τον τοπικό Άγιο και τη
θρησκευτικότητα των κατοίκων, αμέσως μετά ο κυριότερος ρόλος των πανηγυριών ήταν αυτός της επαφής και της γνωριμίας ανάμεσα στους νέους με τελική κατάληξη και σκοπό το γάμο.Και βέβαια πάντα κι αυτός της διασκέδασης, του γλεντιού, της χαράς και του ξεφαντώματος.

Στο χωριό μας γίνονταν Πάσχα, Δευτέρα της Λαμπρής & του Αγίου Γεωργίου που γιορτάζει ο προστάτης του χωριού μας,τύχαινε πολλές χρονιές να είναι διπλό,την ίδια ημέρα.Γίνονταν μεγάλο πανηγύρι στην κεντρική πλατεία που κρατούσε και τρεις ημέρες μας λένε οι παλαιότεροι και στην τρίτη ημέρα χόρευαν και το γνωστό μεγάλο χορό,το ξακουστό καγκελάρι.

Στον οικισμό του Ελάτου τώρα γίνονταν το πανηγύρι στο προαύλιο του Ναού του Αγίου Χριστοφόρου στίς 9 Μαίου κάτω από τα μεγάλα πουρνάρια που υπήρχαν εκεί.Αργότερα το πανηγύρι μεταφέρθηκε στα παραδοσιακά καφενεία του οικισμού και μαζευόταν πολύς κόσμος που πήγαινε από το ένα γλέντι στο άλλο και διασκέδαζαν όλη νύχτα.

Άλλο μεγάλο πανηγύρι ήταν αυτό που γίνονταν και γίνεται και σήμερα στον οικισμό της Δρυώνας, των Αγίων Αποστόλων στις 29 Ιουνίου. Ηταν και παραμένει ένα πολύ ωραίο παραδοσιακό πανηγύρι που φροντίζουν κάθε χρόνο να το αναβιώνουν κάτω από την σκιά των καταπράσινων δέντρων στο προαύλιο χώρο του ναού.

Στις 20 Ιουλίου γιορτάζει κάθε χρόνο ο Προφήτης Ηλίας στο ομώνυμο ύψωμα που βρίσκεται βόρεια του χωριού περιτριγυρισμένος από αιωνόβια δέντρα. Όλα αυτά αποτελούν παρελθόν γιατί σάπισαν και άλλα δυστυχώς με την συμβουλή απερίσκεπτων κόπηκαν από την ρίζα για καυσόξυλα,με ατυχή δικαιολογία τους κεραυνούς.Η αντικατάσταση των δέντρων αυτών πρέπει να γίνει κάποια στιγμή για να υπάρχει αρκετός ίσκιος για τους επισκέπτες.

Άλλο πανηγύρι τώρα γίνονταν την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα που γιόρταζε ο Ναός της Ζωοδόχου Πηγής. Το πανηγύρι δέν γίνονταν στο προαύλιο του ναού γιατί δέν υπήρχε αρκετός χώρος. Έτσι το εδώ πανηγύρι γίνονταν πάνω στο λόφο δίπλα από τον Αη-Βλάσση, αλλά και άλλες φορές το μετέφεραν στην κεντρική πλατεία του χωριού.Ο ναός αυτός σήμερα δυστυχώς είναι μόνο ερείπια και μια προσπάθεια που έγινε από το δικό μας ιερέα παππά Βασίλη,την εποχή που υπήρχαν χρήματα από τις αποζημιώσεις τού φράγματος,αλλά και πολλούς δωρητές πού υπήρχαν τότε,δεν είχε στο τέλος το ποθητό αποτέλεσμα.

Ακολουθεί το πανηγύρι τώρα που γινόταν στα Κοσμίτσιανα απέναντι στον Άγιο Αθανάσιο που γιορτάζει στις 2 Μαίου την Ανακομιδή των λειψάνων του Μεγάλου Αθανασίου. Το πανηγύρι εδώ το μετέφεραν για το καλοκαίρι στις 6 Αυγούστου του Αη-Σωτήρα γιατί τον μήνα Μάιο το ποτάμι είχε πολλά νερά και ήταν δύσκολη η διέλευσή του στα ορμητικά θολά νερά του.Το όμορφο αυτό παραδοσιακό πανηγύρι γινόταν κάτω στις ζάλες στο ποτάμι,εκεί που είχε παχύ,δροσερό ίσκιο κάτω από τα μεγάλα πλατάνια.

Κλείνοντας τα πανηγύρια να αναφερθώ στο Δεκαπενταύγουστο,της Κοιμήσεως της Θεοτόκου που γιόρταζε ή Παναγία μας στο ύψωμα ανατολικά του χωριού στο γνωστό τούρκικο Καρακόλι.Το μεγάλο πανηγύρι του καλοκαιριού γίνονταν στην πλατεία του χωριού κάτω από των ίσκιο, στα μεγάλα καταπράσινα πλατάνια που ήταν εκεί και είναι χρόνια και σήμερα.Αργά το απόγευμα ξεκινούσε το πανηγύρι με το μεγάλο καγκελάρι,όπου υπήρχε μεγάλη συμμετοχή των κατοίκων του χωριού,επισκεπτών,ξενιτεμένων και με το γεροντότερο χορευτή με την γκλίτσα του να ισιώνει το χορό.

Οι κομπανίες τις περισσότερες φορές στα πανηγύρια ήταν τοπικές από το χωριό μας με κλαρίνο,βιολί,λαούτο και ντέφι.Τό Κορφοβούνι είχε πάρα πολλές καλές κομπανίες και οργανοπαίκτες όπως ήταν ο Δημήτριος Γιαννέλος-κλαρίνο,ο Απόστολος Τραπέλας-κλαρίνο,ο Νικόλαος Γρηγ. Αθανασίου-βιολί,ο Φώτιος Κέφης-βιολί,ο Μάνθος Παππάς-βιολί,ο Βησσάρης Γιαννούκαρης-κλαρίνο,ο Κωστάρας-βιολί και ο Κων. Στ. Παππάς ντέφι.

Η κομπανία του Βησσάρη Γιαννούκαρη στο κλαρίνο,ο γιός του Βαγγέλης έπαιζε βιολί αργότερα έπαιζε κλαρίνο με δική του κομπανία για χρόνια,γλεντώντας πολλά χωριά της περιοχής.Ο Δημήτρης Νικ. Αθανασίου-λαούτο και αργότερα κιθάρα.

Αλλή μια κομπανία ήταν αυτή του Χρήστου Γ. Παππά στο κλαρίνο,ο Γιάννης Βάσιος-λαούτο,ο Φώτης Κ.Παππάς-βιολί και ο Γιώργος Δ. Νάτσιος– βιολί.

Κομπανία είχαν και οι “Ντουλαίοι” ή “Ντλαίοι” με τον Μητσολία που είχε το γνωστό καφεπαντοπωλείο στο χωριό που έπαιζε λαούτο ο Τόλης Λίας βιολί ο Κωτσιολίας κλαρίνο και ο Μπιθικούκης σαντούρι. Οπως μου είπαν σε μια συνέντευξη του Ηλία Σούκα τους αναφέρει ως μια αξιόλογη κομπανία για την περιοχή μας.Σταμάτησαν να παίζουν όταν είχαμε αλλαγή των χρημάτων σε Γεωργίου Σταύρου οι γεροντότεροι μπορεί να έχουν ακόμα στα σεντούκια!

Τα όμορφα πανηγύρια,τα μεγάλα αξέχαστα γλέντια δεν γίνονται σήμερα παραδοσιακά στην κεντρική πλατεία του χωριού αλλά έχουν μεταφερθεί στις αυλές των καφενείων όταν αυτά γίνονται.Οι κομπανίες είναι ξενόφερτες και για να έρθουν στο πανηγύρι παίρνουν αρκετά χρήματα.Κάτι άλλο που έχει αλλάξει στις μέρες μας είναι ότι δεν πληρώνεις και δεν ασημώνεις την κομπανία για να σου παίξει το τραγούδι που θέλεις να χορέψεις.

Ένα μεγάλο πλήγμα που έχει να κάνει με το σβήσιμο των παραδοσιακών πανηγυριών είναι οι πολιτιστικοί σύλλογοι,οι δήμοι πάλι πληρώνουν πολλά χρήματα σε ορχήστρες πού παίζουν όλο το βράδυ όχι παραδοσιακά τραγούδια και μουσική,αλλά ότι έχει να κάνει με το γνωστό μας “”λάι-λάι” που ξεσηκώνει την νεολαία και χορεύει στην πίστα μέχρι την ανατολή του ήλιου.Αυτή η κατάσταση δημιούργησε πρόβλημα σε όλους τους καφετζήδες στα χωριά που έφερναν μια μικρή ορχήστρα για την συνέχιση της παράδοσης,για το πανηγύρι στο χωριό που γιορτάζει.

Δεν χρειάζεται να αναφέρω παραδείγματα εδώ για ορχήστρες που παίρνουν 6-7 χιλιάδες την βραδιά από συλλόγους,δήμους,και παίζουν τα ίδια τραγούδια όλο το βράδυ.Αλλά ευτυχώς πού υπάρχουν φωτεινές ακτίνες πολιτισμού από μικρούς συλλόγους στα χωριά μας που αναβιώνουν με τα λίγα πενιχρά έσοδά τους παραδοσιακά πανηγύρια με μεγάλη επιτυχία,καλό είναι να συνεχίσουν και αυτοί να στηρίζονται από τους Δημάρχους,κάτι είναι κι αυτό στις μέρες μας όταν θέλουμε να μιλάμε ότι προσφέρουμε στον πολιτισμό.

Είναι καιρός πιστεύω να αναβιώσουμε κάποια πανηγύρια τού χωριού μας που γίνονταν καλοκαίρι και ευνοεί και ο καιρός,να θυμηθούν οι παλαιότεροι τα όμορφα παραδοσιακά πανηγύρια μας,να μαθαίνουν και οι νεότεροι τα ήθη και έθιμα του τόπου τους.