Τα Εισόδια της Θεοτόκου, 21 Νοεμβρίου, είναι μια γιορτή που συνδέεται με τη σπορά. Ανάλογα με τον τόπο και τις κλιματολογικές συνθήκες , η σπορά κατά την ημέρα αυτή αλλού είναι στο τέλος και αλλού στο μέσον της. Αν είναι στο τέλος, τότε η ονομασία που αποδίδουν στην Παναγία είναι «Αποσπερίτισσα». Αν είναι στο μέσον «Μεσοσπερίτισσα».
Ο λαός θεωρεί την Παναγία, εκτός των άλλων, προστάτρια της σοδειάς, γι’ αυτό κατά την αρχαία συνήθεια, την «πανσπερμία», εισάγει στο ναό πολυσπόρια. Έτσι, προκύπτει και η ονομασία « Πολυσπορίτισσα».
Τα π
ολυσπόρια: Την παραμονή ή ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου οι νοικοκυρές έβραζαν πολλά σπόρια: σιτάρι, καλαμπόκι, φασόλια, φακές, κουκιά, ρεβίθια, μπιζέλια… για την οικογένεια και για να μοιράσουν στη γειτονιά τους, να τους ευχηθούν να φυτρώσουν τα σπαρτά και να έχουν καλή σοδειά!
ολυσπόρια: Την παραμονή ή ανήμερα των Εισοδίων της Θεοτόκου οι νοικοκυρές έβραζαν πολλά σπόρια: σιτάρι, καλαμπόκι, φασόλια, φακές, κουκιά, ρεβίθια, μπιζέλια… για την οικογένεια και για να μοιράσουν στη γειτονιά τους, να τους ευχηθούν να φυτρώσουν τα σπαρτά και να έχουν καλή σοδειά! Ένα πιάτο το πήγαιναν στην εκκλησία κατά τη λειτουργία και διαβαζόταν. Στη συνέχεια το μοίραζαν στον κόσμο (όπως τα κόλλυβα). Μέρος του κρατούσαν για στο σπίτι. Από αυτό έδιναν στα ζώα που χρησιμοποιούνταν παλιά στο όργωμα και το υπόλοιπο το έριχνε ο γεωργός στο χωράφι.
Ο Δημήτρης Λουκόπουλος διασώζει και μια άλλη συνήθεια των Αιτωλών:
«σε πολλά χωριά παίρνουν πολυσπόρια και πάνε στην πηγή, τα ρίχνουν μέσα και λένε:
όπως τρέχει το νερό να τρέχει το βιό. Παίρνουν νερό και γυρίζουν».
Όπως αναφέραμε, πρόκειται για μια αρχαία συνήθεια που δείχνει το σεβασμό των ανθρώπων στη μάνα φύση και στη ζωοδότρα γη.
Ο αγροτικός κόσμος ήθελε να ευχαριστήσει τη γή που του χαρίζει καρπούς απαραίτητους για τη ζωή του. Έτσι το έθιμο συνεχίστηκε από τα αρχαία στα νεώτερα χρόνια.
Η τεχνολογική εξέλιξη, τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα βελτίωσαν σημαντικά την απόδοση των αγροτικών καλλιεργειών. Η γη χαρίζει άφθονους καρπούς στους νεοέλληνες αγρότες.
Έτσι, δεν υπάρχει η ανάγκη να την εξευμενίσουν με διάφορα έθιμα.Πολλά από αυτά τα έθιμα παραμελήθηκαν και ξεχάστηκαν σε πολλά μέρη αλλά σε αρκετά ακόμα και σήμερα όπως στο χωριό μας θυμούνται πολλές γιαγιάδες και βράζουν τα νόστιμα “πολυσπόρια”.
Ωστόσο και σε πολλά άλλα μέρη σήμερα κάποιες νοικοκυρές,πολιτιστικοί σύλλογοι αναβιώνουν,συνεχίζουν το ωραίο αυτό έθιμο της υπαίθρου. Στα Εισόδια της Θεοτόκου βράζουν τα γνωστά μας πολυσπόρια!
Το διατηρούν ως ένα ιδιαίτερο πιάτο συνδεδεμένο με την αγροτική καλλιέργεια και παραγωγή. Και κυρίως συνδεδεμένο με την Παναγιά μας! Την Πολυσπορίτισσα!
Μια συνταγή από το τετράδιο συνταγών γιά Πολυσπόρια νόστιμα, υγιεινά και παραδοσιακά!
Υλικά:
φασόλια κόκκινα-φακές-ρεβύθια-σιτάρι (όλα μαζί μισό κιλό)
1 κιλό καλαμπόκι άσπρο
1 κούπα καρύδια χοντροκομμένα
λίγη κανέλα και ζάχαρη για το πασπάλισμα
Εκτέλεση:
Βάζουμε το καλαμπόκι στο νερό να μουλιάσει. Καλό είναι να το βάλουμε από το βράδυ. Σε περίπτωση που δεν βάλουμε το καλαμπόκι να μουλιάσει, βάζουμε όλα τα υλικά να βράσουν στην χύτρα με λίγο αλάτι για 1 + 1/2 ώρα και όταν βράσουν και χυλώσουν και μείνουν με λίγο ζουμάκι τα σερβίρουμε πασπαλισμένα με κανέλα και ζάχαρη.
Υλικά:
φασόλια κόκκινα-φακές-ρεβύθια-σιτάρι (όλα μαζί μισό κιλό)
1 κιλό καλαμπόκι άσπρο
1 κούπα καρύδια χοντροκομμένα
λίγη κανέλα και ζάχαρη για το πασπάλισμα
Εκτέλεση:
Βάζουμε το καλαμπόκι στο νερό να μουλιάσει. Καλό είναι να το βάλουμε από το βράδυ. Σε περίπτωση που δεν βάλουμε το καλαμπόκι να μουλιάσει, βάζουμε όλα τα υλικά να βράσουν στην χύτρα με λίγο αλάτι για 1 + 1/2 ώρα και όταν βράσουν και χυλώσουν και μείνουν με λίγο ζουμάκι τα σερβίρουμε πασπαλισμένα με κανέλα και ζάχαρη.
Πηγές:http://www.kentrolaografias.gr
www.el.wikipedia.org